هپاتیت ب

هپاتیت ب
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری, جستجو

هپاتیت ب بیماری‌ای ویروسی در انسان‌هاست که به کبد بیشترین آسیب را می‌زند.

ویروس عامل مولد هپاتیت ب جزء ویروسهای کبدی DNA دار طبقه بندی می‌شود. از طریق مایعات بدن, خون, مقاربت جنسی و در حاملگی و زایمان از مادر به جنین منتقل می‌شود و ابتلا به این بیماری هیچ ارتباطی به سن, فصل و جنس ندارد. دارای دوره کمون متوسط دو ماهه‌است. در ۵ تا ۱۰ در صد مبتلایان تبدیل به حالت مزمن می‌شود و گاهی منجر به سرطان کبد می‌شود. بافت هدف این بیماری و میزبان آن محدود و فقط در کبد, گاهی پانکراس و کلیه انسان و میمون را نیز آلوده می‌کند.







ویروس

این ویروس کوچک, دارای پوشش, دارای DNA دو رشته و حلقوی که قسمتی از آن تک رشته‌ای است ودارای آنزیم ریورس ترانسکرپیتاز (RTase) است که این آنزیم چسبیده به ژنوم ویروس است و دارای فعالیت ریبونوکلئاز است. این ویروس دارای ۳ نوع آنتی ژن مهم به نامهای آنتی ژن سطحی, آنتی ژن مرکزی و یک آنتی ژن دیگر است. آنتی ژن سطحی که آنتی ژن استرالیا نامیده می‌شود ( بعلت اینکه اولین بار در سرم یک فرد بومی استرالیایی که در ظاهر سالم شناسایی شد ). از نظر شکل ظاهری دارای دو فرم است: ۱- شکل کروی که فراوانترین نوع این خانواده‌است. ۲- شکل لوله‌ای یا رشته‌ای . این آنتی ژن در PH کمتر از ۴ به مدت ۶ ساعت پایدار می‌ماند; ولی در این PHعفونت زایی هپاتیت B از بین می‌رود. این ویروس به علت داشتن غشا در برابر اتر مقاوم است, PH پایین, حرارت متوسط, یخ زدن و اشعه ماورا بنفش پایدار می‌ماند. DNA ویروس تمایل زیادی برای ادغام شدن با DNA سلول میزبان دارد. نسخه برداری توسط ویروس عوامل نسخه بردار سلول میزبان کنترل می‌شود. این ویروس ۳ روز پس از به سلولهای کبدی شروع به تکثیر می‌نماید; اما علایم بالینی بعلت نا معلومی حدود ۴۵ روز بعد ظاهر می‌شود که بستگی به راه ورود مقدار ویروس و وضعیت فرد مبتلا دارد.








علایم بالینی

علایم بالینی شامل تهوع , استفراغ , بی اشتهایی شدید می‌باشد که به دنبال آن یرقان ظاهر می‌شود ( گرچه هپاتیت بدون یرقان نیز شایع است). حدود ۸۵ در صد بیماران کاملا بهبود حاصل پیدا می‌کند. مرگ و میر بین ۷/۲- ۶/۰ درصد است که بسته به سن و شرایط متغیر است. حدود ۱۰ تا ۵ در صد افراد به هپاتیت مزمن می‌شوند که این مبتلایان منبع اصلی انتشار ویروس در جامعه هستند. در اکثر موارد ژنوم ویروس ادغام شده در ژنوم سلولهای سرطانی دیده می‌شود. درمان اختصاصی برای هپاتیت B وجود ندارد. درمان بیشتر جنبه علامتی و حفاظتی دارد. اینترفرون آلفا و آنالوگهای نوکلئوتیدی مانند لامیوودین ممکن است برای هپاتیت مزمن موثر باشد. این ویروس انتشار جهانی دارد. حاملین ویروس در جهان حدود 350 میلیون نفر هستند که یک میلیون آنها در امریکا زندگی می‌کنند. افراد در معرض خطر شامل شاغلین, در مراکزبهداشتی و درمانی, کارکنان آزمایشگاهها, کارکنان بانک خون, افراد ساکن در مناطق آندمیک ( چین, آفریقا ) نوزادان متولدشده از مادر مبتلا, معتادین تزریقی و افراد دارای هموفیلی و دریافت کنندگان خون و محصولات آن. بیشترین موارد آلودگی به این ویروس در کشورههای عقب مانده‌است بطوریکه ۵ درصد نوزادان در هنگام متولد شدن و شیردادن مبتلا می‌شوند.





پیشگیری و کنترل

روشهای پیشگیری و کنترل وجود دارند که عبارتند از: ۱- انجام واکسیناسیون ۲- کنترل و جدا کردن خونهای آلوده ۳- تزریق ایمنوگلوبین به نوزدان که از مادر مبتلا متولد شده و افرادی که با بیماران تماس داشته ۴- عدم مصرف خون کسانی که هرگونه ناراحتی کبدی دارند ۵- استفاده از وسایل مانند دستکش هنگام معاینه بیمار و …….. ۶- حذف سریع وسایل آلوده وضدعفونی وسایل مورد استفاده ۷- اجتناب از رفتارهای اجتماعی پر خطر وخطرساز که انتشار ویروس را تسهیل می‌کند.